Kronik Obstüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) ilerleyici ve tam olarak geri dönüşümü olmayan bir akciğer hastalığıdır. Hastalarda başlıca yakınmalar öksürük, balgam ve eforla nefes darlığıdır. Bu hastalıkta havayolları daralır, solunum güçleşir. KOAH için en önemli risk faktörü sigaradır. Pipo, puro ve birçok ülkede yaygın olan tütün tüketiminin diğer yolları da risk faktörüdür. Yalnızca sigaranın aktif içimi değil pasif maruziyet de solunumsal yakınmalara ve KOAH gelişimine katkıda bulunur. Diğer nedenleri; iş yeri ortamındaki tozlar ve kimyasal maddeler ve iyi havalanmayan evlerde yemek pişirme ve ısınma amacıyla kullanılan bitkisel ve hayvansal yakıtın yol açtığı (sac, tandır, kuzine gibi) iç ortam hava kirliliğidir. Erken çocukluk döneminde geçirilen solunum hastalıkları akciğer fonksiyonlarında azalmaya neden olarak erişkin dönemde solunumsal yakınmalarda artmaya yol açabilirler.
Risk faktörü öyküsü olan kişilerde ve öksürük, balgam, eforla nefes darlığı olan hastalarda KOAH tanısı düşünülmeli ve tanı solunum fonksiyon testleriyle doğrulanmalıdır. Bu testler, hem tanıda hem de hastalığın şiddetinin belirlenmesi ve seyrinin takibinde kullanılmaktadır.
KOAH dünyada en önemli dördüncü ölüm nedeni olarak tahmin edilmektedir (koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık, akut solunum yolu enfeksiyonundan sonra ve HIV/AIDS ile dördüncülüğü paylaşmakta). Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre 2000 yılında KOAH nedeniyle dünyada 2.74 milyon kişi ölmüştür. Türkiye'de yaklaşık 3 milyon KOAH'lı hasta bulunduğu ve KOAH'ın 5. ölüm nedeni olduğu tahmin edilmektedir. Hastalık kamuoyu ve sağlık çalışanları tarafından fazla bilinmiyor olması hastaların çok azının teşhis edilmesine ve teşhis edilenlerin de çok azının uygun tedavi almasına neden olmaktadır.
Tedavisinde sadece sürekli ilaç tedavisi yeterli değildir. Hastalığın değerlendirilmesi ve izlenmesi, risk faktörlerinin azaltılması, ve yakınmalarda kısa süreli kötüleşme ile karakterize akut alevlenmelerin tedavisi en az durağan (stabil) KOAH tedavisi kadar önemlidir. Sigara içiminin bırakılması, KOAH gelişme riskini azaltan ve hastalığın ilerlemesini durduran tek ve en etkili girişimdir. Durağan KOAH tedavisi, yakınmalar için havayolunu genişleten ilaçların kullanımını ve her yıl grip aşısı yapılmasını içerir.
Haftanın çoğu günlerinde öksürüyor, balgam çıkarıyor ya da nefes darlığı çekiyorsanız, 40 yaşından büyükseniz, sigara içiyor ya da uzun yıllar içtiyseniz ve bunlardan en az üçüne sahipseniz sizde de KOAH olabilir. KOAH'ın erken tanısı ile, akciğerlerinizdeki harabiyetin ilerlemesini durduracak önlemleri alabilmek için mutlaka ilgili uzman bir hekime başvurmanız gerekmektedir. Türkiye'de 3 milyon kişi KOAH hastalığı ile boğuşyor.
Hayattaki en güzel his rahat nefes alabilmektir. Siz de kendinizi bu haktan mahrum etmeyin. |
Copyright © 2005 Uzerine.com